Vải Spandex là gì? Ưu điểm, ứng dụng & cách bảo quản chi tiết
Tìm hiểu vải Spandex là gì, những đặc tính nổi bật, ứng dụng phổ biến trong thời trang và cách bảo quản vải Spandex đúng cách giúp kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
I. Vải Spandex là gì?
Vải Spandex là loại vải tổng hợp có khả năng co giãn đặc biệt, được tạo ra từ polyme polyether hoặc polyester kết hợp với chuỗi urethane. Tên gọi "Spandex" thực chất là từ viết đảo của "expands" (co giãn), và thường được gọi phổ biến dưới các tên thương mại như Lycra (DuPont) hay Elastane (Châu Âu). Sự ra đời của vải Spandex vào năm 1958 đã tạo nên một cuộc cách mạng trong ngành dệt may, nhất là trong các sản phẩm cần độ co giãn như đồ thể thao, đồ lót và thời trang ôm sát.
II. Đặc điểm nổi bật của vải Spandex
Co giãn vượt trội: Vải có thể giãn gấp 5-8 lần kích thước ban đầu.
Khả năng phục hồi hình dạng: Sau khi bị kéo dãn, Spandex nhanh chóng trở lại trạng thái ban đầu.
Trọng lượng nhẹ, mềm mại: Tạo cảm giác thoải mái khi mặc.
Thoáng khí tốt: Giúc người mặc cảm thấy dễ chịu trong môi trường nóng bức.
Kết hợp linh hoạt: Thường được pha trộn với cotton, polyester hoặc nylon để tăng độ bền và dẻ may.
III. Phân loại vải Spandex
Theo tỷ lệ pha trộn:
100% Spandex: Rất co giãn nhưng kém bền, ít sử dụng.
Spandex pha cotton, polyester, nylon: Phổ biến trong thời trang hàng ngày, đồ thể thao.
Theo mục đích sử dụng:
Spandex thể thao
Spandex đồ lót
Spandex y tế, công nghiệp
Theo thương hiệu: Lycra® (DuPont), Creora®, Roica®...
IV. Quy trình sản xuất vải Spandex
Chuẩn bị nguyên liệu: Dùng các polyether hoặc polyester làm nền tảng kết hợp với diisocyanate để tạo chuỗi polymer.
Phản ứng trùng hợp: Hóa chất phản ứng với nhau trong điều kiện nhiệt độ kiểm soát, tạo ra dung dịch polymer đàn hồi.
Kéo sợi: Dung dịch được ép qua các lỗ nhỏ bằng máy spinneret để tạo sợi tơ mảnh.
Xử lý bề mặt sợi: Các sợi được làm nguội, xử lý để tránh dính vào nhau và tăng độ bền.
Cuộn sợi: Các sợi được cuộn lại thành từng cuộn lớn để phục vụ cho quá trình dệt vải.
V. Ứng dụng phổ biến của vải Spandex
Vải Spandex được sử dụng rộng rãi trong đời sống hằng ngày và có tính ứng dụng cao:
Trang phục thể thao: Quần áo tập gym, yoga, chạy bộ, đạp xe.
Đồ bơi và đồ lót: Tạo cảm giác ôm sát, linh hoạt khi vận động.
Thời trang ôm dáng: Váy body, quần skinny, đồ biểu diễn.
Thiết bị y tế: Nẹp cố định, đai hỗ trợ, găng tay y tế co giãn.
Ứng dụng công nghiệp: Trong các sản phẩm cần tính đàn hồi như ghế bọc, bao tay kỹ thuật
VI. Ưu và nhược điểm của vải Spandex
Ưu điểm: Co giãn cao, mềm, thoáng, linh hoạt, tăng độ bền khi pha trộn.
Nhược điểm: Kém chịu nhiệt cao, nhạy cảm với chất tẩy, không phân hủy sinh học.
VII. Cách bảo quản vải Spandex
Để bảo quản Spandex hiệu quả, người dùng nên giặt nhẹ bằng tay hoặc chọn chế độ nhẹ khi sử dụng máy giặt, luôn dùng nước lạnh và tránh sử dụng chất tẩy mạnh. Vải Spandex không nên sấy bằng máy vì nhiệt độ cao dễ làm hỏng cấu trúc sợi. Khi phơi, nên chọn nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để ngăn ngừa bạc màu và giòn vải. Nếu cần ủi, hãy phủ khăn lên bề mặt vải và chỉ dùng mức nhiệt thấp. Đặc biệt với các sản phẩm đồ bơi làm từ Spandex, để tránh việc quần áo bị giãn do nhiệt hoặc thay đổi đột ngột sau khi sử dụng, bạn nên giặt tay bằng nước ở mức nhiệt bình thường (không quá lạnh hoặc quá nóng). Điều này giúp bảo toàn độ đàn hồi và giữ phom dáng cho trang phục.
Với khả năng co giãn vượt trội và tính linh hoạt cao trong ứng dụng, Spandex là loại vải lý tưởng cho nhiều sản phẩm thời trang và kỹ thuật. Để giữ độ bền và vẻ đẹp cho sản phẩm, việc sử dụng và bảo quản đúng cách là yếu tố then chốt giúp kéo dài tuổi thọ vải Spandex.
